Donderdag werden we overstelpt met slecht nieuws. Niet alleen stond de wereld op het punt te vergaan (ik heb er vandaag nog weinig van gemerkt…) maar bovendien neemt het aantal gevallen van huidkanker schrikbarend toe. Dat laatste was all over the news. Maar waarom?
Niet alleen nu.nl wist het groot te vermelden op de voorpagina, maar ook Trouw, de Volkskrant en EenVandaag meldden het. Van 20.000 gevallen in 2000 naar en geschatte 37.000 gevallen in 2015! Doktoren spreken van een ware epidemie volgens de berichten. Inderdaad, dit is een grote stijging. Maar waarom komt dit nu in het nieuws en wat zijn de oorzaken?
De berichten bieden ons nauwelijks houvast. Daar wordt enkel met de bovenstaande getallen geschermd en wordt ook nog even vermeld dat de ziekenhuizen vandaag een open dag houden om voorlichting te geven over huidkanker.
Aha! Vraag één beantwoord. Dit is de reden dat het nu in het nieuws komt. Want dit is helemaal geen nieuws. Het is al lang bekend dat het aantal gevallen van huidkanker elk jaar toeneemt. Simpel google-werk levert dokter.nl op, waar exact dezelfde getallen al bijna een jaar geleden werden genoemd. En wie het CBS in gaten houdt, kon al heel lang tot de conclusie komen dat huidkanker aan een opmars bezig is.
Maar omdat de ziekenhuizen vandaag een bescherm-je-huid-dag houden is het vanuit PR-technische redenen handig om halverwege de week dit vervelende nieuws te recyclen om het publiek warm te maken voor de open dag. Neem een paar termen uit die campagne: “Epidemie, toekomstige overvolle wachtkamers en verdubbeling van aantal kwaadaardig moedervlekken.” Campagne geslaagd lijkt mij.
Toch blijf ik met de vraag zitten waarom huidkanker zo’n groei doormaakt. Volgens EenVandaag moeten we de hand in eigen boezem steken. Sinds de jaren ’60 hebben we meer tijd om in de zon te liggen en doen we dat dan ook massaal. Het onbeschermd bakken zou inderdaad een goede verklaring kunnen zijn. UV-straling maakt je DNA kapot en dan liggen (kwaadaardige) gezwellen op de loer.
Maar ik heb juist de indruk dat we ons steeds beter beschermen tegen de zon. Waar ik het als jongetje met factor 4 moest doen, kijken je mede-zonnebaders je nu al raar aan als je met minder dan factor 30 aan komt zetten. Ook is iedereen zich – door dit soort campagnes – steeds bewuster van het feit dat de zon ook een kwade kant heeft. In het filmpje van EenVandaag is zelfs een arts die pleit voor schaduw in speeltuinen! Als dat niet het toppunt is van bescherming tegen de zon…
Een collega wijst me op het feit dat de cruciale huidschade door de zon al vroeg geleden kan zijn. Als kind veel onbeschermde zonuren zouden je later kunnen opbreken. En zouden dat misschien niet net de kinderen uit de onbeschermde jaren ’60 kunnen zijn? Als ik de getallen van het CBS nog eens bekijk, dan zie ik dat het aantal sterfgevallen aan huidkanker sterker toeneemt bij 50-plussers, dan in de leeftijdscategorieën daaronder. Dat waren de mensen die toen al veel buiten waren. Toeval of niet?
Een andere geopperde verklaring zou zijn dat de artsen veel sneller de diagnose huidkanker stellen. Het zal niet de eerste keer zijn dat door een betere screening een ziekte ‘explosief toeneemt’. En dan heb ik het nog niet eens over de vergrijzing gehad.
Er zijn dus verschillend redenen te bedenken waarom huidkanker toeneemt. Wat de werkelijk reden is weet ik ook niet, maar ik had ze wel graag ter overweging in de berichtgeving gezien. Als alle artsen het advies van de dermatoloog in het EenVandaag-filmpje voor nog betere screening opvolgen dan voorspel ik over een jaar nog slechter nieuws!
Roel van der Heijden 